Kıymetli okurlarım; diğer bir konuda dünyayı kasıp kavuran COVİD 19 ‘un getirdiği ekonomik durgunluktur. Ekonomisi güçlü ülkeler ve yaşam biçimleri, esnaf çeşitlemesi bu sürecin atlatılmasında önemli bir göstergedir. Bizim gibi gelişmekte olan üretimden çok tüketim odaklı devletler bu süreçte en çok ekonomik darboğaza girmiş esnafının üzerine yeni yükler getirmiştir. Neden mi? Bizim gibi özellikle kırsalda inşaat, kahvehane gibi bireyden geçinen ve ondan aldığı paralar ile evine ekmek getiren toplu haldedeğil perakende hizmeti yürüten meslek grupları nın çok olmasıdır. Bu meslek grupları bugün oldukça zor durumdadır. Diğer meslek grupları olan bakkal toptancı vb. grupların etkilenmediği ya da ekonomik olarak zarar etmedikleri anlamı çıkartılmamalıdır. Çok önceden bir yazımda belirtmiştim; bu ülke de kahvehaneler toplumda stres atma merkezleridir. Toplumun nabzının attığı görüştüğü, konuştuğu, anlaştığı, hayatın stresinden uzaklaştığı bir araya gelip sohbet ettiği, kaynaştığı, birbirlerinin dertlerinden haberdar olduğu en önemli toplumsal buluşma merkezlerimizdir. Kahvelerin dolu olmasından şikayet edilmesi çok sayıda kahve olması kültürel ve sosyal yaşam açısından elbette başka sıkıntıları da tetiklemektedir. Kahveyi çay ocaklarından kıraathanelerinden ayıran en önemli özellik esnaftan çok oyun odaklı eğlence merkezleri olmasıdır. İnsanların bir bardak çay ısmarlama adına giriştikleri ve uzun müddet oturup eğlendikleri, güldükleri, kağıt, tavla, okey oynadıkları bu mekanlar yancısı, çaycısı, garsonu ile toplumsal stres atma merkezleri olduğu kadar meslek olarak geçmişten gelen garsonluk, kahvecilik yaparak hayatını kazanmanın derdine düşmüş binlerce insanımızında ekmek kapısıdır. Bir çok gencimiz, insanımız, emekliliği bekleyen vatandaşımızın işsiz kaldığında ilk aklına gelen ve açmak için çaba sarf ettiği meslek gruplarından biridir. Çay ocakları ise daha çok esnafla ilintili, esnafa çay satan, çay veren onun müşterisi ve ekonomisi ile doğrudan orantılı meslek gruplarıdır. İşte bu meslek gruplarından özellikle kahvehaneler ve kahveciler oldukça olumsuz etkilenmiştir. Çünkü diğer çay ocakları ve kıraathanelerin müşterileri genelde emekli olan sadece çay içip sohbete gelen gruplar olurken kahvehaneler daha çok oyun oynayan, dostları ile bir masa etrafında toplanıp gülüp, eğlenen içtikçe sohbetlerine neşe katan insan topluluklarıdır. Onların eğlencesi gelmeyen okeydeki taş, çekilmeyen kağıt, yanlış atılan domino taşı ve kaybedilen oyunun sonunda suçlu arayan bakış ertesi güne saklanan bilenmiş bir beyin, yüklü miktarda ödenecek çay parası ve akşama kadar konuşulacak belki bir gün sonraya da taşınacak bir konunun başlamış olmasıdır. Kahvede bu gün biten oyun kaybeden grup ya da bireyin yarına verilen randevusudur. Bu gün toplu olarak kongre yapılıyor, okulla açılıyor ama kahvehaneler hala boş... 8 aydır boş masalara bakan, açılmış gibi yapan ama her gün içeri giren kahveci esnafı zordadır. Açmak için açtıkları, yedeğin altını yaktıkları, her gün cepten giden paradır.... Onlar esnaf oldukları ve alıştıkları için o kapıyı açarken sadece çay satarak o parayı kazanamayacaklarını bilen gruptur. Garsonu gelmez ocakçısına para veremez, aldığı çayın şekerin parasını çıkartamaz ay sonu geldiğinde evine ekmek götürmek için ancak geçmişten gelen birikintisini harcamak zorundadır. Su parası bekler, emlak parası bekler, elektrik parası bekler, muhasebeci bekler, garson, ocakçı bekler... Beklemeyen tek o dur! Çünkü bilir ki; beklediği müşteri oyundadır, oyun ise masa da! 8 aydır bekliyorlar... Şimdi beklemeye tahammülleri kalmayan dışarı attıkları masada yoldan geçeni sayan bu meslek grubu için artık bir şeyler yapmalı... yerel yönetimler su parasını almayabilirsiniz, alternatif destekler verebilirsiniz... Az sayıda ama çok iş gören toplumun stresini alan, hayatın var olduğunu ve akışını gösteren, ilçeye kalabalık sağlayan, kahvehaneler oyunsuz can çekişiyor... Su parasından feragat edin kirada yardımcı olun garsonuna destek çıkın, ocakçısını bulun, nasıl geçiniyor sorun, kahvehane sahibinin hatırını ihtiyacını görün, okuyan çocuğu varsa yardımcı olun, kirada ise kirasına destek sunun, onlar yaşayan, çalışan ama geçinemeyen ve COVİD’İN vücuda girmeden ismini hissettirdiği yaşarken öldürdüğü mesleklerdendir Kahvecilik. Onlar düne kadar toplumun stresini alan gülen eğlendiren meslegğin sahibi iken şimdilerde kendileri strese girmiş durumdadır. Çare; iktidar sahiplerinde ve yerel yönetimlerdedir... Saygılarımla... (NOT: 8 Ekim 2020 tarihli yazısıdır) [caption id="attachment_8541" align="aligncenter" width="198"]
MUSTAFA EKER[/caption]