Cumhuriyet Halk Partisi Sinop Milletvekili Barış Karadeniz, Covid-19 salgınını KOBİ’lere ve esnafa etkilerinin araştırılması amacıyla CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun görevlendirilmesiyle Sinop’lu esnafın yaşadığı sorunları inceledi. Bu dönemde ekonomik anlamda en ciddi sıkıntıyı yaşayan kesimlerin başında küçük esnafın ve kobilerin geldiğini belirten Karadeniz, esnafa gelir kaybı ödeneği ve benzeri yardımların sağlanmasının yanı sıra tüm çalışanların kısa çalışma ödeneği kapsamına alınması gerektiğini ifade etti.
Karadeniz; ‘’Esnaf, iktidarın kurbanı oldu. Son kısıtlamaların ardından, esnafın boynu daha da bükülmüş durumda. Covid-19 kapsamında getirilen kısıtlama kararları her ne kadar doğru olsa da, sınırlı bir sermaye ile hareket eden ve günlük kazançla yaşamını sürdüren binlerce esnafı düşünmeden alınan bu kararlar bir o kadar da can sıkıcı bir hal aldı. ‘’dedi ve açıklamalarında şu ifadelere yer verdi;
‘’ESNAF YALNIZ BIRAKILDI’’
‘’Koronavirüs ile mücadele devam ederken, sürecin en çok zarar görenleri arasında yer
alan esnafımız yalnız bırakıldı, özellikle küçük esnafımız bu durumdan ötürü kan ağlıyor. Hükümet, en yoksul kesimlere tek seferlik bin lira öderken, esnafın payına düşen ise elbette geri ödeyeceği ‘ucuz kredi’ oldu. Kantin işletmecileri, öğrenci servisi işi yapan esnaflar, taksiciler, kırtasiyeciler, giyim mağazaları, lokanta ve restoranlar, cafe, çay bahçeleri, eğlence mekanları, pastane, büfe, kıraathane işletmecileri, üniversitelerin, yurtların ve okulların çevresinde bulunan esnaf gruplarına hükümet yardım etmesi gerekirken, kredi vererek onları daha çok borçlandırdı. İş hacmi küçülmüş, kar oranı düşmüş olan esnafımız, giderlerini bile karşılayamayacak duruma geldi.
Hükümet, sokak esnafını kaderine terk etmiş durumda. Ne bizlerin, ne de esnafımızın kısıtlama tedbirlerine karşı olmadığımızı da belirtmek isterim. Fakat esnafın, ayakta kalabilmesi için destek verilmeksizin, plansız programsız kaderlerine terk edilmeleri kabul edilemez. Ayakta kalmakta zorlanan esnafımız vergisini mi versin, kirasını mı faturalarını mı ödesin, ailesini mi geçindirsin, çalışanlarının maaşını mı karşılasın? İktidar soruyor mu esnafa sen kiranı nasıl ödüyorsun, nasıl döndürüyorsun dükkanını diye, sormuyor! Oysa ki esnafın bu ödemelerde acilen nakit desteğine ihtiyacı var.’’ dedi.
‘’ ESNAFA CAN SUYU OLMASI İÇİN ÇÖZÜM PAKETİ’’
Her geçen gün daha çok borçlanan, borcu borçla kapatan, ödemelerini yapamayacak duruma gelen esnafımız için CHP olarak hazırladığımız 17 maddelik çözüm önerisinin ardından, bu kez 9 maddelik yeni bir torba kanun olan ‘’“Esnaf ve Sanatkarlarımızın Yeni Koronavirüs Salgınına Karşı Alınan Önlemler Kapsamında Uğradıkları Zararın Giderilmesi İçin Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi” TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Sunduğumuz teklifin içeriğinde ise özetle şu maddeler var;
Esnafın stopaj vergisinin kaldırılması, esnafın krediye erişiminin önündeki engellerin kaldırılması, AVM’lerin yöresel koşullar dikkate alınarak haftanın bir günü tatil olması, kamu kurumlarının kira alacaklarının ertelenmesi, işyeri kira gelirlerinin de konut kiralarında olduğu gibi kiralayan tarafından beyan edilerek ödenmesi, salgına karşı alınan önlemler kapsamında işyerleri kapatılan esnafa kapalı kaldıkları süreyle sınırlı olmak üzere bütçeden kira yardımı yapılması, devlete bağlı okul kantinlerinin işletmecilerinden 12 ay süreyle kira alınmaması.
‘’KOBİ’LERİMİZ ZOR DURUMDA’’
İstihdam, üretim ve ihracat açısından hayati önem taşıyan ve Türkiye’deki toplam cirodaki payı yüzde 65-70 civarında olan KOBİ’lerin, ekonomiye olan büyük katkısına rağmen pandemi sürecinde hükümet tarafından yeterince desteklenmediğini görüyoruz.
Yıllarca üretim yaparak, istihdam sağlayarak devlete karşı sorumluluğunu yerine getiren KOBİ’ler, şimdi devletten destek bekliyor. Kamu Garanti Fonu kredileri, vergi ve SGK ertelemeleriyle süreci atlatmaya çalışan KOBİ’lerin sıkıntıları devam ediyor. Alın teri dökenin fikrini almadan, araştırmadan kalıcı çözüm üretmek zor. Cumhuriyet Halk Partisi’nin sorumlu milletvekilleri olarak 81 ilde kobileri ve esnafı ziyaret edip, neye ihtiyacı olduklarını, salgından ne derece etkilendiklerini sorduk. Ortak talepleri ise; ekonomide istikrar ve güven isteğinin yanında bir an evvel önlerini görebilecek duruma gelip yatırım yapmaları oldu.
‘’İKTİDAR, SOSYAL DEVLET İLKESİNİ UNUTUYOR’’
Dünya da pandemi sürecinde vatandaşlarına Iban numarası vererek para isteyen sayılı ülkelerden biri olduk. Nerede kaldı çalışma hayatının gelişmesi için önlemler alıp çalışanlarını koruyacak olan sosyal devlet?Artık esnafı da emeklisi de nefes alamayacak bir hale geldi. İktidarın ise destek diye açıkladığı şey kamu bankalarının esnafa vereceği kredi oldu. Yönetilemeyen bu krizin sonucunda ise; esnafımız maddi açıdan yoğun bakımda, ekonomimiz ise entübe olmuş durumda.
Vekil Karadeniz açıklamasını ‘’Esnaflarımızın talep ve beklentilerini gündemde tutup, sorunları çözüme kavuşuncaya kadar da takipçisi olmaya devam edeceğiz” diyerek sonlandırdı.
