Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin kaderidir pazar ekonomisi!
Geçmişte çok önemli bir yere sahip olan PANAYIR olgusu günümüzde yerini festivallere bıraksa da günümüzde hala kırsalda ve gelişimini tamamlayabilmiş bölgelerde önemli bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır.
Geçmişi çok eskilere dayanan panayırlar bölge bölge de olsa halen önemli bir ekonomik olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kimi panayırlar yerini dev festivaller organizasyonlara bırakırken kimi de geleneksel güreş şenlikleri ile harmanlanmış ve bölgesinde önemli bir ekonomik döngü oluşmasına vesile olmuştur.
Bölgemizde ise önemli bir panayır haline gelen Boyabat kargı panayırlarının arasında Durağan panayırı mevsimin son panayırı olarak yerini alır.
Geçmiş dönemlere nazaran ekonomik olarak zayıflayan halkın alım gücünün düşmesi, nüfusunun azalması, köylerdeki göçün artması sonrası Durağan panayırı sadece sembolik bir panayıra dönüşmüş durumdadır.
Eskiden panayır dendiğinde ekonomik canlılık çeşitlilik bu günlerde renkli dünyasında sadece küçük çocukların lunaparkına bırakmıştır. Oysa geçmişte büyüklerin eğlence merkezi; halkaların atıldığı, ‘bul karayı al parayı’ sloganların yükseldiği en büyük eğlence alanlarından biri idi..
Renkli simalar olurdu...
İlçenin ya da yörenin ilei gelenleri geçerdi şehir isimlerinin döndüğü oyun masasının başına..
İnsanların şehirlerin döndüğü rulet tarzı oyun makinesının para kazanıp kaybettiği bazen oynatanın dahi kaybedip çekilmek zorunda kaldığı günler yaşanırdı..
O panayırlarda insan geçerken bile o renkli curcunanın içine dalar kolundan süslenmiş genç bir kız tutar “halka atmaz mısın? be abey’ diye bağırırdı..
Onlar her yıl geleneksel hale gelen bu ülkenin en renkli en müzikal grubu ve neşeli tayfası olan romanlardı....
Genç kızlar süslenir geçerlerdi halkaların başına.. Halka bir sigaranın ya da bir kaç sigara üstüne gelecekte o sigaraları almanın heyecanı sarardı insanımızı....
İşte o günlerde panayırlar oldukça önemli idi..
O zamanlarda bu kadar AVM her köşe başına girmiş zincir marketler yoktu..
İnsanımızın bir çoğu bırakın şehirler arası gitmeyi köyden aşağı inecek araba bulmakta zorlanırdı.
O dönemlerde köydeki genç evlenecekse, ovadaki köylü borç ödeyecekse hep panayırı beklerdi..
Senetler borçlar çeltik çıkımına ya da panayır sonuna bırakılırdı..
O kadar ekonomik değeri olan isimdi ki panayır 1 yıl sonraya yazılmış güvenilir çek gibiydi...
O günler geride kaldı..
O günlerde de panayır ilçe ekonomisini alıp götürürdü ama esnaf şikayet etmez üstelik destek verirdi.
Ama günümüze gelindiğinde ise bir kaç esnaf dışında nerede ise tüm esnaflar şikayetçi dışarıdan gelen vatandaş ise olup bitenlere şaşkınlıkla bakmaktadır.
Panayır bu gün ilçemizde zincir marketlerden arta kalan kalan bir kısmını da alırken mahalle arasına kurulan yapısı ile sade vatandaşların yaşam düzenini de bozmaktadır.
Maalesef panayırlar artık eskisi gibi değildir. Bu nedenle yeniden düzenlenmeli ekonomik değeri araştırılmalı ilçeye verdiği zarar hesaplanmalı ve ona göre yapılıp yapılamamasına karar verilmelidir.
Panayırlar geçmişte olduğu önemli bir insan sirkülasyonu sağlayan organizasyonlar olmaktan çıkmıştır. Panayır etrafındaki il ve ilçeleri ilçe dışı köyleri kendine getirebiliyor, yöre halkına ilçe esnafına katma değer sunuyorsa daha düzenli kalıcı organizasyonlarla geliştirilerek yapılmalıdır. Bu sağlanamıyorsa ilçe ekonomisine özellikle esnafına ciddi zararlar veriyorsa bir kaç kişinin kazancına bakılmaksızın sonlandırılmalı halkın sosyal ve kültürel ihtiyaçlarına yönelik organizasyonlara yönelmek daha faydalı olacaktır.
Durağan’ın bu gün dünden daha fazla insan sirkülasyonu sağlayacak ilçeye insan getirecek geçişini sağlayacak projelere ihtiyacı vardır. Esnafımız Yıllar önceki nüfusa göre şekillenmiş aynı yapısını korurken nüfus göç etmiş aksine esnafımıza yeni ortaklar çıkmış üstelik zincir marketlerde var olanı alıp götürmektedir. Böyle bir durum karşısında ancak planlı bir yapı, kamu kurumlarının işleri de ele alınarak farklı sektörler ilçeye katılmalı gelişimine katkı sunacak esnaf projeleri geliştirilmelidir.
Aksi takdirde bu panayırların tarihi panayır olduğu gerçeğini değiştirmeyecek ama Durağan’ı da tamamen tarih yapacaktır..