Dünyada gelmiş geçmiş en önemli salgınlarından biri olan (Covid 19) yaşanırken bir Hekim olarak üzerime düşen sorumluluk ve meslek ahlakım nedeni ile hastalık ile ilgili bilgiler vererek sizlere yardımcı olmak istiyorum.
Yaklaşık 9 aydır dünyamızı kasıp kavuran ve Covid 19 olarak adlandırılan salgın hastalık Korona virüs hayvanlarda veya insanlarda hastalığa neden olabilecek büyük bir virüs ailesindedir. Birkaç Korona virüsün -Orta Doğu Solunun Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi - insanlarda soğuk algınlığından daha şiddetli solumun yolu enfeksiyonlarına neden olduğu bilinmektedir. Yani Korona virüs hastalığına SARS COV 2 virüsü neden olur.
Covid 19 enfeksiyonunda en çok karşılaştığımız belirtiler; Ateş, kuru öksürük, yorgunluk, eklemlerde ve kaslarda ağrı, boğaz ağrısı, ishal, baş ağrısı, konjonktivit, tat ve koku almada kayıp, solunum sıkıntısı, nefes darlığıdır.
Vakaların % 80’i hastalığı hafif geçirmektedir. % 20 ‘si hastane koşullarında tedavi edilmektedir. 60 yaş üstü ile ciddi kronik tıbbi rahatsızlıkları olanlar (Kalp hastalığı, hipertansiyon, diyabet, kronik solunum yolu hastalığı, kanser) hastalıktan en çok etkilenenlerdir.
Covid 19 belirtilerini gösteren özellikle de Covid 19 tanısı olan hastalarla teması olan ve kendisinde de birkaç gün içinde (2-14 gün) Covid 19 belirtileri gösterenlere PCR (Polymerase Chain Reaction) testi yapılmakta, kesin tanı bu testten sonra konmaktadır. PCR testi belirti veren ve belirti vermeyen taşıyıcıların saptanarak izole edilmesi ve böylece virüsün yayılım hızının düşürülerek kontrol altına alınması için hayati bir önem taşımaktadır.
Son zamanlarda bize olan geri dönüşlerde çok önemli iki detay dikkatimizi çekmektedir: Bunlardan birincisi, kendilerine tanı konularak tedavileri evde yapılan hastaların Covid-19 ilaçlarına olan güvensizlikleridir. Hastalar ilaçların organlarını bitireceği ve kendilerine zarar vereceği konusunda tereddütler yaşamaktadırlar. Kendilerine bu bilgilerin eş, dost ve akraba tarafından verildiğini ifade etmektedirler. İstanbul Çapa Tıp Fakültesi ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde yapılan klinik takip ve gözlemlerde kendilerine tedavi düzenlenen ve bu tedaviye uymayan hastaların yoğun bakım ünitelerine yatış oranlarında artış olduğu ve klinik tablolarının ağırlaştığı belirtilmektedir. Bu hasta grubunda Covid-19 ilaçları karaciğer fonksiyon bozukluğu olanlarda dikkatle kullanılmaktadır. Bu nedenledir ki bu dönemde hastaların tedavi sürecine uyumları hayati önem arz etmektedir.
İkinci önemli konu ise, Covid-19 belirtileri taşıyan, Covid-19’lu hastalarla temas edip de kuluçka süresi sonunda belirtileri ortaya çıkan hastalardır. Bu hastalarımız, kendi ve toplum sağlığı adına aynı zamanda hastalığın kontrol altına alınması için ekonomik ve sosyal nedenleri bir kenara bırakarak kısıtlama koşulları içinde en kısa zamanda tanılarını koydurarak hızlı bir şekilde tedavilerinin başlatılması, YAŞAMAK ve YAŞATMAK adına çok önemlidir.
Hekim olarak Hastalık ile ilgili bu tıbbi teknik açıklamadan sonra, aslında hastalığın tedavisi ve alınan sonuçlar kadar önemli olan ve kamuoyunda çok bilinmeyen sosyal alanda yaşanan acil konular da mevcuttur.
Bunlar şunlardır;
1- Teşhis konulmadığı halde hastalık belirtileri gösterdiğini bilmeden ve ihmalkârlıkla yaşayan ve taşıyan HASTALAR:
Yıllardır mesleğimizi icra ederken ve sosyal hayatımızda sürekli halkımızın içindeyiz. Bu dokuz aylık salgın hastalıkla mücadele içinde görüyoruz veya duyuyoruz ki, birçok insan hastalığa yakalanmış ama ya farkında değil ya da bu durumu hafife alıyor veya daha yatağa düşürmediği için umursamıyor. 3-5 gün koku kaybı yaşıyor, bu duruma aldırmıyor. Sonra sohbet arasında “ Bende de birkaç gün koku kaybı ya da tat kaybı oldu ama sonra geri geldi” diyerek hastalığı belki de bilmeden ayakta hafif geçirdiğini ama en tehlikelisi bu süre içinde hiç bir kısıtlamaya bağlı yaşamadığı İçin çevresine bu hastalığı bulaştırdığını örnekleri ile görüyor, duyuyoruz.
Bu konuda böyle belirtiler hissettiğimizde üst seviye sorumluluk hissederek hemen yukarıda bahsettiğim test talebinde bulunulmalı, gereken tıbbi destek acilen alınmalıdır.
2- Hastalığa yakalandığı halde ekonomik veya sosyal nedenler ile bu durumu açıklamayarak BULAŞ RİSKİNİ istemeyerek de olsa artıran hastalarımızın durumu: Evet, üzülerek, gerçekten tüm kalbimle üzülerek görüyor, duyuyor, şahit oluyorum ki, bu salgın hastalık, insanlarımızın sosyal hayatını neredeyse durma noktasına getirdiği gibi ekonomik olarak da halkımızın büyük bir kesiminin mutfağına ateş düşürdü, yardıma muhtaç hale getirdi. Ancak sağlık her şeyden ama her şeyden daha önemli. Hastalığa yakalanmak utanılacak bir durum ASLA değildir. Tam tersine kendi sağlığımızı, ailemizin sağlığını korumak, çevremizin sağlığını korumak bir ERDEMDİR.
Lütfen böyle bir durumda SOSYAL BASKIYA BOYUN EĞMEYELİM.
Son olarak kıymetli Hemşerilerime iletmek isteğim konu AŞI konusudur.
Aşıların sağlıklı ve koruyuculuğu “TAM” olanların bulunmasına çok az bir zaman kala, tünelin sonundaki ışığı görmüşken, belirtilen sorunları iyi anlamaya, yapılması gerekenleri son derece özen ile yapılmasını önemle RİCA ediyorum.
Halkımızın Ferasetine son derece güveniyorum.
Cahilliğe karşı duracaklarına yürekten inanıyorum.
ATAMIZIN dediği gibi, Türk Hekimlerine kendilerini emanet edeceklerini biliyorum.
En iyi Hekimin, hastalığı önleyici aşamada Hastanın kendisi olduğunu bir kez daha hatırlatır, bu zor günlerde Halkımıza sesimi duyurabilme imkân sağladığınız İçin siz basına teşekkürlerimi sunarım.
Tüm kalbimle halkımızın hizmetinde olduğumu bilmelerini rica ediyor, saygı ve Sevgilerimi iletiyorum.
Sağlıkla kalın
